Van wettelijke verplichting naar merkbeleving
Vroeger was het publiceren van een jaarverslag niet meer dan een vinkje zetten op een to-do lijst. Een wettelijke verplichting die je moest nakomen, zonder al te veel ambitie om er iets bijzonders van te maken. Zolang de cijfers klopten en het er netjes uitzag, was het goed genoeg.
Maar dat is aan het veranderen. Steeds meer organisaties gebruiken hun jaarverslag strategisch. Het is daarom niet ongebruikelijk dat we steeds vaker zien dat de verantwoordelijkheid voor het jaarverslag bij de marketing afdeling komt te liggen.
Het is tenslotte een mooie mogelijkheid om te laten zien wat je bereikt hebt als bedrijf, je humane kant te laten zien, en ook transparantie en vertrouwen zijn steeds vaker onderdeel van de marketing doelen. Het is een kans om, bij degenen die het lezen, de loyaliteit naar jouw organisatie te versterken en te laten zien waar je als organisatie echt voor staat.
Maar dat werkt alleen als mensen het daadwerkelijk lezen. En daar wringt de schoen nog wel eens.
Waarom een PDF vaak niet meer toereikend is (en wat dan wel)
Veel organisaties publiceren hun jaarverslag nog steeds als PDF. Begrijpelijk, want blijven graag dichtbij het bekende. Het is tenslotte zo makkelijk om gewoon het template van vorig jaar te gebruiken, toch?
Maar een PDF is statisch, lomp op mobiel, en nodigt niet uit tot interactie. Ik schreef eerder dit jaar een uitgebreid artikel over waarom de PDF tekortschiet en hoe een interactieve publicatie dé nieuwe vorm is om alle communicatie die niet in je website past naar buiten te brengen.
Want stel je nu voor, een jaarverslag met alle voordelen van een website:
Mooier, leuker en speelser
Het oog wil ook wat. Een interactief jaarverslag ondersteunt multimedia, animaties, pop-ups, formulieren, en andere interacties.
Data wordt begrijpelijk
Geanimeerde infographics, interactieve grafieken, visuele tijdlijnen. Complexe informatie wordt behapbaar, ook voor mensen die niet door financiële overzichten heen willen worstelen.
Makkelijk deelbaar én meetbaar
Een link delen is eenvoudiger dan een PDF mailen. Geen gedoe meer met versiebeheer en downloads. Foutje gemaakt? Gewoon de nieuwe versie live zetten op dezelfde url. Sterker nog, je ziet precies wie je verslag opent, welke secties gelezen worden, en waar mensen afhaken. Dat geeft je direct goede verbeterpunten voor volgend jaar.
5 inspirerende voorbeelden
Nog niet helemaal overtuigd? Kijk dan vooral even mee naar hoe organisaties als Zilveren Kruis, ROC van Amsterdam en Action dat doen.
1. Zilveren Kruis
Het impact rapport van Zilveren Kruis doet precies wat het zegt: impact zichtbaar maken én dat op een mooie, behapbare manier. Geen lang verhaal en nietszeggende cijfers, maar vooral focus op de mens en begrijpelijke data.
2. ROC van Amsterdam
Het meerjarenstrategie-verslag van ROC van Amsterdam visualiseert hun "reis naar 2026" met een trein die van station naar station trekt. Elk station is een nieuw hoofdstuk, hoog visueel en kleurig.
3. Action
De huisstijl van Action is neutraal, maar hun jaarverslag is alles behalve saai. Met een duidelijke navigatie, opening van de CEO en compact tegeloverzicht van cijfers weten ze direct de aandacht te pakken.
4. Multipharma
Zit je vast aan een huisstijl handboek? Multipharma laat zien dat professioneel en speels prima samengaan in een jaarverslag. Lopende lijnen verbinden fotografie en secties met elkaar, wat een samenhangend maar ook ruimtelijk gevoel geeft. Daarnaast hebben ze hetzelfde verslag beschikbaar gemaakt in meerdere talen voor een breder publiek.
5. Waterschap Rivierenland
Het verslag van Waterschap Rivierenland is een enkele scroll pagina met een bootje dat naar beneden dobbert over een rivier. De principes worden op originele wijze gevisualiseerd op een kompas. En voor wie het volledige verhaal wil? Die kan alsnog een PDF downloaden. Zo bedienen ze beide doelgroepen.
Een PDF is niet altijd vervangbaar
Nu hoor ik sommigen al denken: "Maar wij móeten een PDF aanbieden." Veel organisaties hebben wettelijke verplichtingen om een volledig, downloadbaar verslag beschikbaar te stellen, tevens voor archiveringsredenen of omdat stakeholders willen het kunnen printen.
In zulke gevallen is het een valide reden om je PDF verslag te behouden, maar het sluit niet uit om er ook een interactieve, publieksvriendelijke versie naast te maken. De marketing afdeling zal zeker blij worden van de voordelen die het met zich meebrengt op het gebied van SEO, tracking, en digitale toegankelijkheid.
Een goed én leuk jaarverslag kost tijd om te maken
Een goed en leuk jaarverslag maken kost tijd. Je moet nadenken over structuur, navigatie, mobiele weergave. Misschien samenwerken met designers. Toch is het de investering waard in dat het zich zal terug betalen in betrokkenheid en het beeld dat mensen van je organisatie krijgen.
En laten we eerlijk zijn: als niemand je jaarverslag leest, wat is dan de waarde van al die uren die erin gestopt zijn? Het verhaal en de cijfers heb je al, dus maak er iets moois van dat mensen willen lezen.
